Świętokrzyskie fascynuje różnorodnością. Są tu niezwykłe pamiątki przeszłości. Można zaglądać do wnętrza Ziemi. Zgłębiać tajniki rzemiosła. Poznanie łączyć z zabawą.
Dąb Bartek. Ponoć z żołędzia podarowanego Bolesławowi Chrobremu przez anioła, wyrosło drzewo zmieniające się wraz z naszym krajem. Marnieje w latach nieszczęść, rozrasta w lepszych czasach. Naukowcy oszacowali wiek drzewa na niespełna 700 lat, ale dąb imponuje ogromem. Otoczony troskliwą opieką, rośnie w Zagnańsku, 15 km z Kielc. www.gory-swietokrzyskie.pl; http://zagnansk.pl/
Kraina tetrapoda. W kamieniołomie Zachełmie odnaleziono najstarsze na świecie ślady czworonoga (Tetrapod Ichthyostega), który porzuciwszy morze, zapoczątkował życie na Ziemi na lądzie. Przed 395 milionami lat. Dziś zachodni skłon Góry Chełmowej (399 m) stanowi rezerwat. W Zagnańsku, 17 km z Kielc. http://zagnansk.pl/; www.tetrapod.net.pl
Huta w Samsonowie. Ponoć za Krzywoustego istniały tutaj kuźnice. Wytop rud przynosił też dochody biskupom krakowskim. W 1789 r., ich dobra przejął Skarb Rzeczypospolitej. Jednak dopiero w latach 1818-1822 wzniesiono tu nowoczesny zakład hutniczy z piecem dającym 800 ton surówki rocznie. Wszystkie urządzenia napędzano wodą, potem maszyną parową. Podczas powstania 1863 r. produkowano tutaj broń. W odwecie, Rosjanie spalili hutę. Cenny zabytek techniki poddano konserwacji w latach 80. XX w. Ruiny są koło Zagnańska, 18 km z Kielc. http://swietokrzyskie.org.pl/; http://zagnansk.pl/
Zamek Królewski w Chęcinach. Powstał na wzgórzu nad miasteczkiem na przełomie XIII i XIV w. Podczas wojen z Krzyżakami deponowano tu skarbiec archidiecezji gnieźnieńskiej. Za ostatnich Piastów odbywały się zjazdy rycerstwa polskiego, tworząc podstawy polskiego parlamentaryzmu. Za Jagiellonów przetrzymywano tu prominentnych więźniów. Zniszczony podczas rokoszu Zebrzydowskiego i plądrowany przez Szwedów zamek, opustoszał na początku XVIII w. Ruiny widać z drogi do Krakowa, 17 km z Kielc. http://zamekcheciny.pl/
Jaskinia Raj. Jedna z najpiękniejszych jaskiń krasowych w Polsce z niezwykle bogatą szatą naciekową. Jej korytarze liczą 240 m długości. Przez 180 m prowadzi ścieżka turystyczna. Przy jaskini urządzono Pierwsze Centrum Neandertalczyka, w którym poznaje się korzenie gatunku Homo Sapiens, łącząc edukację z integracyjną zabawą. Jest tam także replika mamuta w skali 1:1. Wejście do jaskini koło Chęcin, 18 km z Kielc. http://jaskiniaraj.pl/
Święty Krzyż. Najstarsze w Polsce sanktuarium, otoczone od XIV w. kultem za sprawą Relikwii Drzewa Krzyża Świętego. Od nich pochodzi nazwa zarówno szczytu, na którym klasztor wzniesiono 300 lat wcześniej, jak i całych Gór Świętokrzyskich. Sanktuarium jest żywym miejscem kultu. W klasztorze wzniesionym dla Benedyktynów żyją Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. Jest też zabytkiem pełnym cennych dzieł sztuki. Wśród ciekawostek – zmumifikowane szczątki księcia Jeremiego Wiśniowieckiego. Dojazd, 32 km z Kielc. www.swietykrzyz.pl
Dymarki Świętokrzyskie. W Nowej Słupi archeologowie odkryli liczne neolityczne piece do wytopu żelaza. Miejsce przekształcono w skansen – Centrum Kulturowo-Archeologiczne, prezentujące dawne technologie oraz warunki życia i inscenizacje wydarzeń sprzed 2 tysięcy lat. Flagową imprezą są sierpniowe „Dymarki świętokrzyskie”, podczas których wytapia się i obrabia łupki żelazne. Centrum znajduje się w Nowej Słupi, 36 km z Kielc. www.dymarki.pl
Zamek Krzyżtopór. Nazwa manierystycznej rezydencji Krzysztofa Ossolińskiego pochodzi od herbowego krzyża i topora. Był wiek XVII, a właściciel chciał przyćmić siedziby innych rodów magnackich. Jego zamek – z 4 basztami, 12 salami, 52 komnatami i 365 oknami, nawiązywał do kalendarza. Krążą słuchy, że sala jadalna w wieży miała szklany strop, żeby było widać zainstalowane wyżej, wielkie akwarium. Imponujące ruiny założenia we włoskim typie palazzo in fortezza znajdują się w Iwaniskach, 58 km z Kielc. www.krzyztopor.org.pl; www.zamkipolskie.com
Fabryka Porcelany. Wyroby ćmielowskiej fabryki, zwłaszcza wzornictwo z lat 60. XX w., cieszy się uznaniem w świecie. Na trasie turystycznej w Żywym Muzeum Porcelany można podziwiać jak powstają kruche artystyczne przedmioty. Program zwiedzania wzbogacono o degustację Małpiego Likieru. Napój o recepturze opracowanej w zakładach, rozlewany jest do ozdobionych miniaturami karafek o kształcie małp. Zakłady są w Ćmielowie, 77 km z Kielc. www.turystyka.cmielow.com.pl
Krzemionki Opatowskie. Przez pradziejowe kopalnie krzemienia przed naszą erą, wiedzie fascynująca trasa turystyczna. Przybliża kulturę ludzi z epoki eneolitu. W szczytowym okresie prosperity (I poł. III tysiąclecia p. n.e.), produkcja z Krzemionek docierała na tereny oddalone od kopalń o około 660 km. Muzeum Archeologiczne i Rezerwat „Krzemionki” znajdują się nieopodal Ostrowca Świętokrzyskiego koło wsi Sudół, 80 km z Kielc. http://krzemionki.pl/
JuraPark. Dumą rozległego parku rozrywki jest ponad 100 naturalnej wielkości modeli dinozaurów i innych prehistorycznych stworzeń. Odtworzono je z dbałością o szczegóły, w zgodzie z wynikami badań paleontologicznych. Idei ‘uczyć bawiąc’ sprzyjają proponowane przez gospodarzy programy, łączące edukację z dobrą zabawą. JuraPark znajduje się w Bałtowie, 88 km z Kielc. www.juraparkbaltow.pl
Materiał publikowany w wydawnictwie „Kielce. Dzielimy się pasją!” (str. 18-20), przygotowanym przez Redakcję Magazynu „Świat Podróże Kultura” i wydanym przez COLE-GFX na zlecenie UM Kielce, Warszawa 2016. [ściągnij zeszyt w formacie —>PDF]
Paweł Wroński 
0 komentarzy dotyczących “Podkieleckie atrakcje”