Frans Geffels uwiecznił Jana III Sobieskiego, dygnitarzy polskich i zagranicznych gości królewskich za stołem. Uczta, w której uczestniczyło 26 osób odbyła się 6 lipca 1684 roku, w Jaworowie na Ukrainie. Jej rekonstrukcja miała miejsce na dziedzińcu Pałacu w Wilanowie, 10 września 2016 roku.
Postacie na obrazie są ponumerowane, a numerom są przypisane nazwiska, umieszczone pod nim niczym legenda na mapie. Wiemy więc, że w biesiadzie, oprócz pary królewskiej i ich syna Jakuba Ludwika, brali też udział: ambasador cesarski Karl Ferdinand hrabia Waldstein, biskup warmiński Michał Radziejowski, marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski, hetman wielki koronny Stanisław Jan Jabłonowski, wojewoda krakowski Feliks Kazimierz Potocki, liczni członkowie poselstwa weneckiego, z senatorem Niccolo Gaveninim (bądź Gavanim) oraz posłowie mołdawskiego hospodara.
W owym czasie, Sobieski w glorii zwycięzcy spod Wiednia, roił sobie plany marszu na Stambuł. Zawierał sojusze z cesarzem Leopoldem I Habsburgiem, mołdawskimi bojarami i odległą Francją, licząc na kolejną wiktorię, poszerzenie granic i wpływów Rzeczypospolitej. Nie dane mu było jednak tych planów zrealizować. Wyprawa do Mołdawii w 1691 roku zakończyła się niepowodzeniem, zaś uregulowanie stosunków Rzeczypospolitej z Turcją przypadło w udziale dopiero Augustowi II Mocnemu.
Na II połowę XVII stulecia przypadło także wydanie pierwszych polskich książek kucharskich, w których zamieszczone są opisy biesiadnych obyczajów oraz przepisy potraw jakie na dworach szlacheckich w Rzeczypospolitej jadano. Historyczne wydarzenia i bogactwo barokowej kuchni w Polsce zainspirowały twórców wilanowskiej rekonstrukcji. Oprócz inscenizacji jaworowskiej uczty były także pokazy musztry królewskiej straży, żonglerka sztandarami wzorowana na występach włoskich chorągwiarzy (sbandieratori) oraz – najsmaczniejszy element imprezy – degustacja przystawek, w których w iście barokowy sposób wilanowscy kucharze połączyli smaki i aromaty.
INFO
Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie: www.wilanow-palac.pl
Wspomniane w tekście książki kucharskie (współczesne wydania przygotowało Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie):
- Compendium ferculorum Stanisława Czernieckiego, kucharza Lubomirskich wydane w 1682 roku, wielokrotnie później powielane (www.wilanow-palac.pl).
- Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów spisana w latach 80. XVII wieku przez anonimowego kucharza dworskiego Radziwiłłów (www.wilanow-palac.pl).
Na co dzień, deserów inspirowanych obyczajami epoki Jana III Sobieskiego i Marysieńki można skosztować w Kawiarni Królewskiej, urządzonej w przypałacowej oficynie (po prawej stronie frontowego dziedzińca).
Paweł Wroński 
0 komentarzy dotyczących “Sobieski powrócił do Wilanowa”