Šakotis – elektryka eliminuje facetów

Dawniej, żeby zrobić šakotis, jedna osoba musiała kręcić rusztem. Zajęcie nie wymagało zbyt wiele rozumu, ale lekkie nie było, więc powierzano je zazwyczaj mężczyznom. Dziś załatwia sprawę pstryczek elektryczek, a i obroty można zwolnić lub przyspieszyć… bez tłumaczenia o co chodzi.

Kojarzone z Litwą ciasto odbyło tak naprawdę długą wędrówkę przez Europę. Wywodząc się z niemieckiego Baumkuchen, przewędrowało przez Polskę, gdzie utarło się je nazywać sękaczem, a dopiero później poznali je Litwini. Nazwali šakotis, a zasmakowali w nim tak, że stał się sztandarowym narodowym wypiekiem nad Niemnem.

Rzecz nieco upraszczając ciasto na šakotis, to zagęszczony mąką kogiel-mogiel z masłem i odrobiną śmietany. I do tego z całych jajek, a nie tylko z żółtek. Spotyka się też wersje tylko z białek. Gdy kawałki obu wypieków leżą obok siebie, łatwo je odróżnić po kolorze, bo ten bez żółtek jest zdecydowanie jaśniejszy. W smaku też jest nieco bliższy bezie. Do przygotowania na oczach klientów, przeznaczonego do zjedzenia od razu po zdjęciu z rusztu sękacza, używa się masła. Jeśli ma poleżeć dłużej, np. w sklepie w opakowaniu – margaryny, żeby się nie zaczął psuć.

Jak się robi sękacz pokazała Marina Ilkevic z poddruskiennickiej restauracji „Romnesa”. Samodzielnie, a już z pewnością bez pomocy facetów – jako się rzekło – wyeliminowanych z procesu produkcji przez elektryczność. Metalowy wałek na ruszcie owinęła papierem do pieczenia. A gdy się rozgrzał polała pierwszą warstwą ciasta. Za tym pierwszym razem – dokładnie, tak żeby ciasto równomiernie przylegało do wałka. Polewając ciasto w kolejnych warstwach już się wałka nie dotyka. Gdy więc ciasto pryska i spływa z wałka robią się jego charakterystyczne wypustki. Warstwy robi się dopóty, dopóki starczy ciasta. W tym przypadku z 4 kg przygotowanej zawczasu masy, powstał 2-kilogramowy wypiek z podręcznikowymi wręcz „kolcami”.

Šakotis Mariny powstał z 40 jajek. Ale odwiedzając Romnesę można także obejrzeć wykonany właśnie tutaj, największy na świecie sękacz. Powstał 30 maja 2015 roku i jest odnotowany w Księdze Rekordów Guinnessa. Gwoli ścisłości, šakotis z muzeum, to duplikat. Zgodnie bowiem z zasadami Guinnessa, wyrób spożywczy, żeby mógł być uhonorowany wpisem do Księgi Rekordów musi dać się zjeść. Skonsumowano więc go ze smakiem, przystępując natychmiast do wykonania drugiego. Prezentuje się imponująco, i – jak dotąd – jedynie myszka spróbowała jak smakuje. A żeby więcej nie podjadała dolną część owinięto aluminiową folią.

Rekordowy sękacz waży 85,8 kg licząc 3,72 m wysokości. Do jego przygotowania użyto 1700 jaj, 45 kg masła (do kopii – ze względów ekonomicznych – tyle samo margaryny), 29 kg śmietany, 64 kg mąki i 48 kg cukru. Z tych składników powstało 277 kg masy, a wypiek trwał 1 godz. 40 min.

---

 

 

Restauracja Romnesa Druskienniki (Restoranas „Romnesa Druskininkai“): www.romnesa.lt

Degustacje sękacza z pokazem wypieku (šakočių degustacija) – 4 €/os.

Wstęp do Muzeum Sękacza (Šakočių Muziejus) – 2 €/os.