Klasztor w Pożajściu ufundował w XVII wieku dla kamedułów, Krzysztof Zygmunt Pac. Aktowi przesączonej pychą magnackiej dewocji, zawdzięczają Litwini najświetniejszy barokowy zabytek w kraju.
Miejsce, w którym wzniesiono zespół, zyskało łacińską nazwę Mons Pacis. Oznacza Wzgórze Pokoju, kojarzą się także z nazwiskiem fundatora. Projekt, uderzający niezwykłą symetrią i dość rzadkim sześciokątnym planem świątyni, stworzył włoski architekt Giovanni Batista Frediani. Kościelne wnętrza zdobią marmury sprowadzone na Litwę z małopolskich kamieniołomów oraz wspaniałe stiuki i freski, stworzone także przez artystów ze słonecznej Italii – Giovanniego Merle i Michelangela Palloniego.
Przepych kompleksu stał w jawnej sprzeczności z kamedulską regułą, która nakazywała wstrzemięźliwość również w odniesieniu do świątyń i zbudowań klasztoru. Niemniej jednak Pac postawił na swoim, gdyż nade wszystko pragnął pomnika rodowej potęgi. Nie doczekał zakończenia budowy. Przeciągające się prace, rozpoczęte w 1660 roku, uwieńczono konsekracją świątyni dopiero w 1712 roku.
Pod zaborami zgromadzenie kamedułów rozwiązano, a klasztor i świątynię przekazano prawosławnym. W okresie międzywojennym kompleks trafił w ręce kazimierzanek. Siostry opiekują się nim ponownie od 1990 roku, gdyż w czasach socjalistycznych musiały opuścić zespół, wykorzystywany na potrzeby archiwum, psychiatrycznego zakładu, a ostatecznie galerii sztuki. Dziś w jednej z oficyn działa muzeum i prowadzone są warsztaty dla dzieci, a w zabudowaniach gospodarczych otwarto restaurację. Latem, w klasztornej scenerii odbywają się koncerty renomowanego Pożajskiego festiwalu muzycznego (Pažaislio muzikos festivalis).
Seserys kazimierietės, czyli Šv. Kazimiero Seserų Kongregacijos (LSSC), oryginalnie – Sisters of St. Casimir: www.ssc2601.com (kazimierzanki). Zgromadzenie założyła w USA, u progu XX wieku, Marija Kazimiera Kaupaitė (pol. Maria Kazimiera Kaupas; 1880-1940). Żyjąc na obczyźnie i obracając się w kręgach wiary, nie oderwała się od problemów ziemskich. W 1933 roku rząd litewski przyznał jej Order Wielkiego Księcia Gedymina za wysiłki na rzecz pomocy Litwinom żyjącym w Ameryce.
INFO
Zespół klasztorny w Pożajściu (Pažaislio Vienuolynas albo Pažaislio Vienuolyno Ansamblis): www.pazaislis.org
Festiwal Muzyczny w Pożajściu (Pažaislio muzikos festivalis): www.pazaislis.lt
Paweł Wroński 
0 komentarzy dotyczących “Pożajście – owoc dewocji i pychy”