Instrumenty ludowe w Szydłowcu

Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych urządzone na Zamku Odrowążów jest chlubą Szydłowca, bo to pierwsza na świecie placówka tego typu, koncentrująca działalność na ludowej kulturze muzycznej jednego kraju.

Zanmek Odrowążów w Szydłowcu (od nazwy miasteczka, ta gałąź jednego z najstarszych rodów polskich przyjęła nazwisko Szydłowieckich), fot. Paweł Wroński

Muzeum nie tylko gromadzi i prezentuje polskie instrumentarium ludowe, ale także zajmuje się procesami ich budowy i tworzącymi je rzemieślnikami. Jest organizatorem konkursów na budowę ludowych instrumentów, których pokłosie wzbogaca zbiory. Kolekcja liczy obecnie ponad 2 tys. eksponatów, obejmując niezwykle rzadkie, często nieużywane już instrumenty, takie jak liry korbowe, skrzypice polskie, suki biłgorajskie. Najstarsze w kolekcji bębny i kotły pochodzą z przełomu XVI i XVII stulecia, złóbcoki z 1705 r. Basy kaliskie i mazowieckie reprezentują XVIII stulecie, tarapata wiek XIX.

Zbiór harmonii różnych typów należy do największych na świecie, duże są także kolekcje cymbałów, skrzypiec, instrumentów glinianych, fujarek i piszczałek oraz instrumentów dudowych. Niektóre z instrumentów są
ściśle związane z poszczególnymi regionami naszego kraju. Dudy podhalańskie i złóbcoki występują tylko w kulturze muzycznej Podhala, mazanki w Wielkopolsce, a skrzypce diabelskie i burczybas na Kaszubach.

Ciekawe jest również to, że eksponowane w muzeum instrumenty nie są efektem produkcji fabrycznej czy wielkich manufaktur. Wykonali je artyści ludowi, którzy uczyli się rzemiosła samodzielnie, lub przejęli umiejętności
rodzinne. Z reguły nie kopiowali instrumentów profesjonalnych, ale przekształcali je, dostosowując do własnego poziomu technicznego i upodobań muzyków. Często sami byli muzykami i budowali instrumenty na
własny użytek. Godny szczególnej uwagi jest zbiór instrumentów i narzędzi lutniczych lubelskiego warsztatu Franciszka Borówki-Borowieckiego i jego syna Kazimierza, szeroko znanego już przed I wojną światową.

Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, fot. Paweł Wroński

Park zamkowy w Szydłowcu, fot. Paweł Wroński

Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu: www.muzeuminstrumentow.pl

Tekst był publikowany w przygotowanym przeze mnie przewodniku „Gmina Szydłowiec – osobliwości, zabytki, przyroda”, w styczniu 2012 roku (publikację przygotowała redakcja magzynu „Świat Podróże Kultura”; robocza wersja w formacie PDF –> ściągnij).

If You like this site, your support will be welcome!

$5.00