„Olszynka Grochowska” to sanktuarium przyrody na wschodnich obrzeżach stolicy, a zarazem świadek historii – miejsce bitwy oddziałów polskich z rosyjskimi, jaka rozegrała się tutaj 25 lutego 1831 roku. Z powyższych względów, w 1983 roku otoczono las opieką, tworząc rezerwat krajobrazowo-historyczny.
Powierzchnia uroczyska leśnego wynosi 69,39 ha (rezerwat zajmuje obszar blisko 56,5 ha; ponadto, tzw. otulina liczy 12 ha). U zbiegu ulic Szerokiej i Traczy wznosi się pomnik bitwy pod Olszynką Grochowską, a wzdłuż ulicy Traczy wystawiono w pierwszej dekadzie bieżącego stulecia pamiątkowe obeliski poświęcone dowódcom polskich oddziałów wojskowych. Na pomniku umieszczono napis: „Przechodniu powiedz współbraciom, że walczyliśmy mężnie i umierali bez trwogi, ale z troską w sercu o losy Polski, losy przyszłych pokoleń – o Wasze losy. Ku czci Bohaterów Olszynki Grochowskiej poległych dnia 25.02.1831 r.„.
Kto kocha przyrodę doceni tutejsze zbiorowiska roślinne – drzewostany z udziałem dębu szypułkowego oraz licznymi domieszkami olszy, lipy drobnolistnej, klonu pospolitego, jawora i jesiona wyniosłego. To także jedno z nielicznych miejsc w Warszawie, w których występuje wiąz szypułkowy. Niewielki fragment lasu stanowią siedliska borowe z udziałem sosny i brzozy brodawkowatej.
Warto też zwrócić uwagę na faunę, zwłaszcza fakt, że można tu spotkać około 40 gatunków ptaków lęgowych, w tym tak rzadkie jak dzięcioł zielony, dzięciołek, czy kulczyk.
Niegdyś był to niedostępny, zabagniony, okresowo podtapiany las olszowy, nazywany potocznie lasem na kępach lub lasem na wodzie. W okresie międzywojennym z powodu wycinki oraz melioracji terenu i wtórnych zalesień dokonanych po II wojnie światowej, tutejsze zbiorowiska roślinne znacznie zubożały, a z czasem zmieniły charakter. Mimo to nadal jest ciekawie. Dominują wprawdzie sosny na wydmach i brzozy, ale znajdziecie tutaj także podmokłe łąki i zarastające olsem torfowisko niskie. Szczególnie w tym roku uwagę przykuwa barwny, zmieniający się z miesiąca na miesiąc kobierzec ziołorośli. Jeśli chodzi o roślinność, to na tym, niewielkim przecież terenie rezerwatu, opisanych zostało 136 gatunków roślin naczyniowych, w tym 24 gatunki drzew i 16 krzewów.
Charakterystyczne dla tutejszego rezerwatu gatunki drzew to: w części podmokłej (południowo zachodniej) olsza czarna i brzoza brodawkowata; w części południowo wschodniej zaś (żyzny i wilgotny grąd niski) dominuje brzoza i wiąz szypułkowy; na pozostałym obszarze sosna pospolita i dąb bezszypułkowy, miejscowo robinia akacjowa. Występuje tu także dąb czerwony, jesion pensylwański, świerk, modrzew, klon zwyczajny, klon jesionolistny, głóg, grab, lipa drobnolistna i inn. Ponadto w poszyciu bez czarny, jarząb pospolity, kruszyna pospolita (objęta ochroną częściową); miejscami są też maliny i jeżyny. Runo stanowią przede wszystkim: paprocie, nawłoć, niecierpek, pokrzywa, podagrycznik, jasnota oraz miejscami knieć błotna, poziomki i konwalie. W kilku miejscach w pobliżu olsu występuje także w dużych ilościach chmiel zwyczajny – bardzo rozpowszechniony w okolicznych ogrodach Wygody i Gocławka. Masowo, szczególnie na brzozach rosną huby (najczęściej hubiak pospolity i pniarek), niekiedy znacznych rozmiarów (jest kilka przypadków pni, na których „siedzi” od kilkunastu do nawet trzydziestu kapeluszy).
Cytat z materiałów zamieszczonych w portalu: www.okop.om.pttk.pl
Rezerwat przecina kanał Olszynka Grochowska – sztuczny kanał melioracyjny, złożony z dwóch odnóg o łącznej długości 4 km.
Na terenie rezerwatu znajdziecie nad kanałem liczne ślady działania bobrów, które jednak, gdy się tylko pojawią, są wywożone do Puszczy Kampinoskiej, by nie zamieniły terenu w rozlewisko, niebezpieczne dla ciągnących się wokół trakcji kolejowych.
W okresie pandemii na ścieżkach Olszynki Grochowskiej zaczęło się pojawiać coraz więcej ludzi, bo to idealne miejsce na spacer z dziećmi, jogging, czy przejażdżkę na rowerze. Co ciekawe, dla wielu mieszkańców pobliskiego Gocławka, czy szerzej – Grochowa, otoczony ochroną kompleks leśny Olszynki stał się prawdziwym odkryciem!
Folder, w którym opisano rezerwat (format PDF): www.warszawa.rdos.gov.pl
Krótkie opisy rezerwatu Olszynka Grochowska: www.twoja-praga.pl oraz (w formacie PDF): www.okop.om.pttk.pl
Artykuły w tym blogu napisane w oparciu o doświadczenia z Olszynki Grochowskiej: https://pawelwronski.blog/
Paweł Wroński 
0 komentarzy dotyczących “Odkrywanie Olszynki Grochowskiej”